تجربه زنان باردار از خشونت خانگی - مجله آی سیب

به گزارش ایسنا، طبق آمار های سازمان جهانی بهداشت شیوع کلی خشونت خانگی علیه زنان در جهان حدود 45 درصد است. به معنای دیگر از هر دو زن یک نفر در معرض خشونت خانگی واقع شده است.

پژوهشگران دانشگاه های علوم پزشکی مشهد و خراسان شمالی و دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، در مطالعه ای به آنالیز خشونت خانگی فیزیکی در زنان باردار و شایع ترین عوامل دخیل در ایجاد آن، پرداختند.

خشونت خانگی شایع ترین نوع خشونت علیه زنان است و شامل خشونت های فیزیکی، روانی و جنسی است که در تمام سنین، جنسیت ها، قومیت ها، زمینه های آموزشی و گروه های مالی اجتماعی اتفاق می افتد.

سید مجید صدرزاده و شقایق رحمانی به همراه همکارانشان در این تحقیق همکاری داشتند. این مطالعه در فاصله سال های 1395 تا 1398 و با آنالیز 23 زن باردار 15 تا 45 ساله که با شکایت از ترومای ناشی از خشونت خانگی و 23 بیمار باردار دیگر که به علت تروما ناشی از سایر علل به اورژانس سوانح بیمارستان های شهید هاشمی نژاد و امام رضا (ع) مشهد مراجعه نموده بودند، انجام شد.

جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه انجام گرفت و اطلاعاتی مثل اطلاعات شخصی بیمار، خشونت اعمال شده و عوامل دخیل در اعمال خشونت از بیمار گرفته شد. داده های به دست آمده به وسیله روش های آماری تحلیل شدند.

در ابتدا مفهوم خشونت خانگی و انواع آن توسط پرستار با سابقه توضیح داده می شد. از نظر سازمان ملل: هر نوع عمل خشونت آمیزی است که بر اختلاف جنسیت مبتنی باشد و به آسیب یا رنج بدنی، جنسی یا روانی زنان بیانجامد و یا احتمال منجر شدن آن به این نوع آسیب ها و رنج ها وجود داشته باشد، مانند تهدید به این گونه اعمال، زورگویی و یا محروم سازی خودسرانه از آزادی، خواه در حضور عموم یا در زندگی خصوصی.

اطلاعات مربوط به بیمار شامل سن، سن بارداری، دفعه بارداری، خواسته یا ناخواسته بودن بارداری، سابقه سقط به علت خشونت، محل تولد، محل زندگی، تحصیلات، شغل، استعمال دخانیات، سوء مصرف مواد مخدر و مصرف دارو های خواب آور یا ضد افسردگی بود.

اطلاعات مربوط به ازدواج شامل مدت زندگی، فاصله سنی زوجین، ازدواج تحمیلی و عدم رضایت زناشویی، سابقه طلاق در بیمار و یا همسر او و تعدد زوجین بود.

اطلاعات مربوط به همسر شامل محل تولد، تحصیلات، شغل، استعمال دخانیات، سوء مصرف مواد مخدر، اعمال خشونت قبلی، آسیب به کودک و آزار رساندن به بچه ها، مصرف دارو های خواب آور و یا ضد افسردگی بود.

اطلاعات به دست آمده نشان داد که در 22 بیمار خشونت توسط همسر بیمار اجرا شده بود و تنها یک نفر از طرف برادر مورد خشونت قرار گرفته بود.

داده های به دست آمده نشان داد میانگین سن بیماران حدود 27.5 سال، میانگین مدت ازدواج 3.5 سال و میانگین سن بارداری 28.5 هفته بود. 6 مورد از بارداری ها کمتر از 20 هفته و مابقی بیشتر از 20 هفته و دارای قابلیت حیات بودند.

بین بروز خشونت خانگی و سابقه خشونت خانگی در خانواده، بیکاری همسر و مسائل مالی، سابقه بستری به علت خشونت خانگی و مصرف دخانیات و سوءمصرف مواد مخدر، هم بستگی وجود داشت. مهم ترین علت های بروز خشونت خانگی از نظر زنان باردار، بیکاری و مسائل مالی همسر، سابقه بستری قبلی به علت خشونت خانگی و اعتیاد همسران بود.

در سه بیمار، آسیب وارده منجر به از دست رفتن جنین شد که دو مورد مربوط به خشونت خانگی و یک مورد در سایر تروما ها بود. 16 بیمار با رضایت شخصی بیمارستان را ترک کردند و 30 بیمار دوره بستری را گذراندند. تعداد موارد رضایت شخصی به طور معنی دار، بیشتر از سایر تروما ها بود.

با توجه به نتایج مطالعه پژوهشگران می گویند: با توجه به خطرات خشونت خانگی در زنان باردار، به خصوص در خانواده هایی با سابقه خشونت خانگی قبلی، مراکز بهداشتی درمانی به طور معمول غربال گری خشونت خانگی در بارداری را انجام دهند تا بتوانند این موارد را شناسایی نموده و در صورت لزوم، مشاوره و ارجاعات ضروری را انجام دهند.

از آن جا که این زنان بعد از اتمام بارداری نیز در معرض خشونت مجدد و نیز آسیب های روحی و روانی اند و فرزندان این خانواده ها نیز در معرض خشونت والدین قرار دارند، باید به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرند.

به گفته پژوهشگران این تحقیق: در دوره سه ساله این مطالعه، تنها 23 بیمار با شکایت از خشونت خانگی شناسایی شدند که در مقایسه با سایر کشور ها تعداد کمتری است و می تواند ناشی از ترس های فرهنگی و عرفی موجود در جامعه باشد. در بعضی موارد بیماران با وجود مراجعه به اورژانس، توضیح حال درست وکاملی نسبت به رخداد ارائه نمی دهند و علت آسیب را مخفی می نمایند؛ لذا شناسایی چنین بیمارانی از مسائل این مطالعه است.

نتایج این تحقیق به صورت مقاله علمی پژوهشی در مجله زنان، مامائی و نازایی ایران وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد، منتشر شده است.