روابط اتحادیه اروپا و ایران ربطی به کاخ سفید ندارد - مجله آی سیب

با ما سفر کنید و با قیمت تور اروپا زمستان از قاره سبز دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.

رویدادهای مختلف منطقه و دنیا نشان داده است که اروپایی ها به ویژه انگلیس، فرانسه و آلمان بیش از آنکه در تصمیم گیری های خود مستقل باشند بیشتر ترجیح داده اند دنباله رو آمریکایی ها قرار بگیرند. زمانی که ترامپ به طور یک جانبه و خلاف قوانین دنیای از برجام خارج شد این تصور ایجاد شد که اروپا می تواند راستا جدیدی را در برجام ایجاد کند. البته این موضوع فقط یک تصور بود.

البته حتی اگر خود آمریکایی ها نیز در برجام باقی می ماندند بعید به نظر می رسید که به تعهدات خود عمل نمایند.

جالب اینجاست که بعد از خروج آمریکا، اروپایی ها نه تنها به تعهدات خود در برجام عمل نکردند بلکه حتی در تحقق اندک مواردی مانند اینستکس یا همان گشایش اقتصادی نیز ناتوان ماندند.

اروپایی ها حتی بعد از رفتن ترامپ و حتی قبل از آنکه تقریباً مطمئن شدند وی از کاخ سفید رفتنی است با بهانه هایی، فشارهای زیادی را به تهران وارد کردند تا آنجا که چنین گمان ایجاد شد که اروپا به دنبال آن است تا جای خالی ترامپ را در ایجاد فشار حداکثری به تهران پر کند.

اروپایی ها برای عوام فریبی و راضی کردن ایران برای ادامه حضور در برجام در زمان ترامپ گاهاً مواضعی را علیه سیاست های وی اتخاذ می کردند اما بعد از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تروئیکای اروپایی بار دیگر به سراغ همان مواضع قبلی خود رفت.

سخنگوی جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره به تنها اقدام اروپا که فقط کوشش کردن برای حفظ برجام است اشاره می نماید و همچنان اصرار دارد که اروپایی ها در حفظ برجام کوشش نموده اند. اما اینکه این موضوع در عمل به انجام چه تعهداتی انجامیده است برای خود آنها هم روشن نیست.

برای تحلیل بهتر رفتار اروپایی ها در قبال برجام و ایران با پیتر استانو سخنگوی جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به تبادل نظر نشستیم که ماحصل این تبادل نظر به شرح زیر است:

* جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه تاکید نموده که اتحادیه اروپا متعهد به حفظ برجام است اما بعضی مقامات اروپایی همچون هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، اعلام نموده اند که برجام دیگر یک توافق کافی نیست و ضروری است که به سراغ یک توافق دیگر که به اصطلاح برجام پلاس خوانده می گردد برویم، شما این دو گانگی در رفتار اروپا را چطور شرح می دهید؟

هیچ دوگانگی در موضع اتحادیه اروپا که آلمان نیز عضوی از آن است در مورد برجام وجود ندارد و این بسیار تعیین است. در آخرین جلسه وزیران خارجه اتحادیه اروپا درباره برجام که در تاریخ 21 دسامبر با حضور همه اعضا از جمله آلمان برگزار گردید، شرکت نمایندگان بار دیگر بر تعهدشان برای حفظ برجام و اقدامات خود در این راستا تاکید کردند. وزیران خارجه همچنین با این امر توافق کردند که به تبادل نظرها برای اطمینان از اجرای کامل برجام توسط همه طرف ها ادامه بدهند. این موضوع در بیانیه اتحادیه اروپا که در تاریخ 10 ژانویه صادر شده و آلمان نیز آن را امضا نموده مورد تاکید قرار گرفته است. در این بیانیه اتحادیه اروپا برای چندمین بار تعهد قوی خود و حمایت از برجام را اعلام نموده است.

*با وجود این شرحات اما هایکو ماس اعلام نموده که ما از ایران انتظارات تعیینی داریم که ممنوعیت موشک های بالستیک نیز جزئی از آن است، آیا اتحادیه اروپا با این موضع آلمان موافق است؟

این وظیفه اتحادیه اروپا نیست که درباره مواضع یکی از اعضای خود شرح بدهد. موضع اتحادیه اروپا در مورد فعالیت ایران و توافق هسته ای آن بسیار روشن است و در بیانیه اتحادیه اروپا در تاریخ 10 ژانویه که به بخشی از آن اشاره کردم آمده است.

*تروئیکای اروپا (انگلیس، آلمان و فرانسه) به تعهدات خود در برجام عمل ننموده اند اما با این وجود اصرار دارند که ایران باید به تعهداتش در این توافق پایبند باشد. مردم ایران تجربه خوبی از اعتماد به اروپایی ها ندارند، بر این اساس شما شرایط موجود را چطور ارزیابی نموده و پیش بینی شما درباره روابط ایران و اتحادیه اروپا در دوران ریاست جمهوری جو بایدن به چه صورت است؟

در مورد روابط دوجانبه میان اتحادیه اروپا و ایران، این روابط ربطی به اینکه چه کسی در کاخ سفید نشسته است (چه کسی رئیس جمهور آمریکا است) ندارد.

روابط اتحادیه اروپا با ایران به میزان پایبندی بر تعهدات در هر دو طرف (هم ایران و هم اتحادیه اروپا) برای توسعه آنها در یک راستا سازنده به نحوی است که مردم در دو طرف از آن بهره مند شوند. روابط دو جانبه اتحادیه اروپا و ایران بر اساس ارزش ها و اصول است.

وقتی درباره توافق هسته ای صحبت می کنیم اتحادیه اروپا بر تعهدات خود تاکید دارد از جمله لغو تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران همانگونه که در توافق ذکر شده است. با وجود چالش های زیادی که برای برجام وجود داشته اتحادیه اروپا به کوشش سخت خود برای حفظ آن ادامه داده است. زمانیکه آمریکا از برجام خارج شد و به طور یکجانبه تحریم هایی را علیه ایران اعمال نمود اتحادیه اروپا با آن مخالفت کرد. اتحادیه اروپا به گونه ای رفتار کرد که کوشش های آمریکا برای بازگرداندن تحریم های سازمان ملل علیه ایران به نتیجه نرسد. اینکه بگوئیم اتحادیه اروپا به تعهدات خود عمل ننموده درست نیست، در حقیقت این دیدگاه صحیح نیست. اتحادیه اروپا همچنین با وجود تحریم های آمریکا مکانیسم اینستکس را برای یافتن راهی برای انجام مبادلات قانونی با ایران راه اندازی کرد.

*شما به اینستکس اشاره کردید، اما این مکانیسم منافع ایران را تأمین نکرد و حتی شرکت های اروپایی را نیز متقاعد نکرد تا با ایران به تجارت بپردازند، بنابراین به نظر می رسد که اتحادیه اروپا جرأت و جسارت انجام معامله با ایران بدون اجازه آمریکا را ندارد، به نظر می رسد مواردی همچون اینستکس بدون اینکه فایده ای را به ایران برسانند صرفاً برای نگه داشتن تهران در برجام راه اندازی شده اند، نظر شما در این رابطه چیست؟

سخنگوی اتحادیه اروپا پاسخی به این پرسش نداده است.

*در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی بر وجود برجام تاکید داشته و مخالف اقدامات آمریکا علیه ایران بودند اما بعد از پیروزی جو بایدن، تروئیکای اروپایی لحن و دیدگاه خود درباره برجام را تغییر داده و به نظر می رسد که آنها به دنبال به دست آوردن منافع بیشتری در این رابطه هستند، شما این موضوع را چطور ارزیابی می کنید؟

این موضوع درست نیست. همانطور که در نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا درباره برجام در تاریخ 21 دسامبر و بیانیه اتحادیه اروپا در تاریخ 10 ژانویه تاکید شده اتحادیه اروپا متعهد به حفظ برجام است.

اتحادیه اروپا به برجام به عنوان بخشی مهم از ساختار عدم توسعه (عدم توسعه تسلیحات هسته ای) و ثبات در منطقه پایبند است. ما احتیاج داریم تا راهی را برای بازگشت آمریکا به برجام و بازگشت ایران به تعهداتش بیابیم. اتحادیه اروپا و آمریکا باید همزمان با اعتماد سازی میان اعضای برجام این را در اولویت قرار دهند که راه هایی را برای اطمینان یافتن از اینکه برجام به صورت کامل از سوی همه طرف ها اجرا می گردد بیابند.

بعد از رسیدن به چنین مرحله ای می توان به سراغ سایر موارد رفت.